Het aantal burn-outs blijft toenemen, blijkt uit de Arbobalans 2018 van TNO. Wat kun je er zelf en als werkgever tegen doen? Een wondermiddel bestaat niet. Sterker, ondanks het ontelbare aantal stresscoaches en burn-outconsulenten weten we eigenlijk niet wat wel en niet werkt.

Veel onderzoek naar burn-outs is gericht op de werknemer. Wat de rol en taak van de werkgever is, blijft onderbelicht. En dat is niet terecht. Zorgverzekeraar Zilveren Kruis onderzocht een paar jaar geleden de oorzaken. In bijna de helft werd een scheve werk-privébalans genoemd. Maar ook: een te hoge werkdruk, te weinig erkenning en te weinig steun van de baas en de collega’s tellen mee.

De kosten van de burn-outs zijn gigantisch. Werkgerelateerd verzuim kost inmiddels 9 miljard euro per jaar. Het straaltje zon in dit sombere verhaal is dat werkgevers iets kunnen dóen om te voorkomen dat het personeel opbrandt. Want naast het persoonlijk leed, merkt ook het bedrijf de gevolgen keihard. Wie een burn-out heeft, zit gemiddeld 49 dagen thuis.

Hoe dan?

Zorg dat de werkomstandigheden op orde zijn. Nederland kent eigenlijk relatief weinig burn-outs vergeleken met landen waar veel langere werkweken de norm zijn. Veel produceren in weinig werkuren is goed voor een mens. Maar dat lukt alleen met goede computersystemen en gezonde werkplekken. Als dat op orde is dan heb je meer kans op productieve werknemers met weinig burn-outs.

Moet iedereen in vaste dienst? Vaak wordt gedacht dat het jachtige leven van de zzp’er voor burn-outs zorgt, maar uit de cijfers blijkt dat niet. Er is nauwelijks verschil. Sterker, zzp’ers met veel autonomie zitten beter in hun vel.

Het gaat om de balans. Een hoge werkdruk is alleen vol te houden als er voldoende steun van je collega’s is en als je baas weet wanneer hij een compliment moet maken. Als het evenwicht verandert door een conflict op het werk of het verlies van een grote klant, dan kan de werkdruk opeens wél een probleem worden.

Opletten dus. In de meeste onderzoeken komen zes aspecten van het werk terug die je in de gaten moet houden: werkdruk, controle, beloning, collegialiteit, rechtvaardigheid en waarden.

Onderneem actie als werknemers:

iedere dag tegen de klippen op moet werken (werkdruk)
te weinig zeggenschap hebben om hun werk goed te doen (controle)
ontevreden zijn over het inkomen of onvoldoende erkenning ervaren (beloning)
de werksfeer niet goed is (collegialiteit)
zich oneerlijk behandeld voelen (rechtvaardigheid)
in gewetensnood raken door dubieuze kanten aan hun baan (waarden)
Het zijn zes punten die ik zelf regelmatig een voor een doorneem. Want niemand wil te maken krijgen met een burn-out.